کفپوش مدرن فضای آموزشی: کفپوشهای مرسومی چون موکت، کفپوشهای رولی و تایلی وینیلی، سنگ و سرامیک که در مدارس مورد استفاده طراحان قرار داشتند، امروزه جای خود را به نسل جدیدی از سیستمهای کف رزینی (از جمله کفپوش اپوکسی، کفپوش پلییورتان و کفپوش MMA) داده که به سرعت در حال گسترش و افزایش سهم خود در بازار جهانی هستند.
در این مقاله دلایل دوام و تناسب این کفپوشهای رزینیِ منعطف و یکپارچه را که در محل اجرا به صورت مایع نصب میشوند مرور کرده و به مقایسه آنها با محصولات جایگزین میپردازیم.
کفپوش مدرن فضای آموزشی
کفپوش مدرن فضای آموزشی: کفپوشهای رزینی مورد استفاده در فضاهای آموزشی عموماً کفپوش اپوکسی و کفپوش پلی یورتان هستند. این محصولات چند جزئی بوده و در محل اجرا پس از اختلاط دو جزء در چند مرحله اجرا میشوند.
به محض تکمیل واکنش شیمیایی پخت دو جزء کفپوش، سطحی یکپارچه و بدون درز تشکیل میشود و درنتیجه با حذف درزها که محلی برای تجمع آلودگیها، باکتری و گرد و خاک است، ایمنی و پاکیزگی محیط با نظافتی آسان تضمین میشود.
دلیل دیگر محبوبیت این کفپوشها در میان طراحان و معماران، تنوع آنهاست. براساس محیطی که سیستم کفپوش در آن مورد استفاده قرار میگیرد، به راحتی میتوان سیستمی مخصوص طراحی نمود. به عبارتی با تغییرات فرمولاسیون مواد مصرفی میتوان کفپوشهایی را طراحی نمود که در شرایط خاص دمایی، سایشی، لک و تابش اشعه ماوراء بنفش به خوبی کارایی داشته باشند.
همچنین امکان ایجاد فضاهایی با مقاوت لغزشی در بخشهایی که خطر سر خوردگی وجود دارد، مانند آشپزخانه، سرویسهای بهداشتی و آزمایشگاهها از دیگر امتیازات این محصولات است.
تنوع رنگ، امکان خط کشی و ایجاد علائم و نشانهها بر سطح کفپوش ایجاد تصاویر سه بعدی (با استفاده از کفپوش سه بعدی) کنار عدم نیاز به جایگزینی کامل کفپوش در صورت تمایل به تغییر طرح علاوه بر قدرت طراحی از نظر ملاحظات زیست محیطی نیز قابل توجه است.
1-کفپوش رزینی در برابر موکت
موکت انتخابی ارزان و مناسب برای بسیاری از بخشهای یک فضای آموزشی بعنوان کفپوش مدارس است. توانایی بالا در جذب صدا، آن را به انتخاب اول در فضاهایی چون کتابخانه و آمفی تئاترها تبدیل کردهاست. علاوه براین نصب موکت ساده و سریع است.
اما ایجاد مشکلات سلامتی چون آلرژی و تنگی نفس استفاده از آن را با محدودیت مواجه می سازد. گرد و غبار و مواد حساسیت زا توسط بافت لیفی موکت جذب میشود و با هر بار تردد بر سطح موکت در محیط پراکنده می شود.
در اثر مرطوب شدن نیز رشد قارچ و باکتری در موکت تسهیل میشود. علاوه براین مواد مصرفی مورد استفاده در نصب موکت مواد فراری را در هوا پخش می کنند که در برخی موارد مضر بوده و کیفیت هوای داخلی را تحت تأثیر منفی قرار میدهد. اگرچه موکت در ابتدا انتخابی ارزان است، اما هزینههای سرویس دهی (شستشو و نظافت و جایگزینی آن به دلیل طول عمر کوتاه) آن در طول عمر مصرف بالاست.
لک شدن، رنگ رفتگی و فرسایش تنها بعد از زمان کوتاهی از نصب آن بروز کرده و منجر به تعویض آن خواهد شد.
کفپوش مدرن فضای آموزشی رزینی به سادگی نظافت شده و به نگهداری کمی نیاز دارند. همچنین در برابر عوامل بسیاری که به سرعت موکت را دچار فرسایش میکند، مانند تابش نور خورشید، تردد سنگین، سایش و نشت مایعات بر کف مقاومت بالایی دارند.
با اتمام عمر مصرف موکت، بایستی آن را از کف جدا نمود و بعد از آن نیز در اغلب موارد به عنوان زباله دفع میگردد. این عمل با استانداردهای جهانی محیط زیستی همخوانی ندارد. اما در خصوص کفپوشهای رزینی در صورت تصمیم به تعویض آن به راحتی میتوان کفپوش جدید را بر روی سیستم قبلی و بدون نیاز به جدایش آن نصب نمود.
2- کفپوش رزینی در برابر سنگ، سرامیک و کاشی
سطح متخلخل این محصولات و ماهیت متخلل ملات پر کننده درزها باعث جذب لک و آلودگی شده که نیاز به استفاده از مواد شوینده قوی و ضدعفونی کننده را ایجاد میکند. باکتری میتواند در این فضاها به حیات خود ادامه دهد و خطرات سلامتی ایجاد کند.
واضح است بوی ناشی از مواد شوینده قوی جهت حفظ نظافت محیط و رنگ رفتگی ملات و مواد در اثر استفاده مداوم از این شویندهها مشکلات دیگری است که بروز خواهد نمود.
استفاده از سرامیک و کاشیهای معدنی اهمیت نظافت روزانه را پر رنگتر میکند. خطرات سر خوردگی و زمین خوردن در مورد سرامیک صیقلی خصوصاً در صورت مرطوب بودن سطح آن نسبت به دیگر محصولات این دسته بیشتر است. در صورت انتخاب سیستمهای کف یکپارچه رزینی به جای کاشی و سرامیک مشکلات لک و بوی مواد شوینده به طور کامل حذف میشوند. عدم وجود درز به معنای نظافت آسان است.
انتخاب بافت سطحی مناسب نیز براساس محل کاربری، خطرات سرخوردگی و زمین خوردن را حذف خواهد نمود.
همچنین بخوانید:
3- مقایسه کفپوش رزینی با وینیلی و لینولئوم رولی و تایلی
هزینهی کم و نظافت و نگهداری آسان دلایل اصلی استفاده از این دسته از کفپوشها در فضاهای آموزشی بوده است، اما نباید خطرات ناشی از این محصولات بر کیفیت هوای داخلی را نادیده گرفت.
لینولئوم که از مواد طبیعی ساخته شده است بخارات روغن برزک را که میتواند آزاردهنده باشد، اما برای برخی افراد مضر نیز است در هوا منتشر میکند. کفپوشهای وینیلی نیز پتانسیل حمل و رهایش مواد فرار آلی را دارند، چرا که در نصب آنها از آب بند، چسب و موادی استفاده میشود که حاوی موارد فرار آلی است.
در محیطهای مرطوب کفپوشهای وینیلی و لینولئوم لغزنده هستند و در صورت نفوذ روطوبت به زیر آن ها مشکلاتی از جمله حل شدن چسب و جدایش کفپوش به صورت موضعی و یا کامل بروز خواهد نمود. مسئله دیگر رشد قارچ و باکتری در فضای بین کفپوش و کف سازه، در حضور رطوبت و انتشار آنها در هوا میباشد. در سوی دیگر، فناوریهای تازهی نصب کفپوشهای وینیل و لینولئوم را ایمنتر کرده به صورتی که شرکتها محصولات با انتشار میزان کم از مواد آلی فرار را ارائه میدهند.
این نوع کفپوشها از لحاظ هزینه مناسب بوده اما از لحاظ دوام و عمر مصرف چندان قابل رقابت نیستند. این درحالیست که بسیاری از کفپوشهای رزینی فاقد مواد آلی فرار بوده و مشکلات ناشی از حضور و نشت رطوبت را ندارند.
سخن آخر
به دلیل چند لایه بودن این کفپوشها باید بعد از نصب هر لایه زمان کافی برای پخت آن و نصب لایه بعدی در نظر گرفته شود که میتواند به طولانیتر شدن زمان نصب این محصولات منجر شود. براساس نوع سیستم انتخابی، متراژ و شرایط زیرآیند زمان اجرا متفاوت خواهد بود.
مسئله دیگر نیز هزینه اولیه بالاتر در صورت انتخاب این نوع از کفپوشها میباشد. البته باید توجه داشت امکان طراحی کفپوش براساس کاربری نهایی در کنار دوام بالا و هزینههای نگهداری پایین استفاده از این سیستمها را مقرون به صرفه میسازد.