چگونه میتوان به سختی اجسام پی برد؟ چگونه میتوان سختی یک ماده را نسبت به ماده دیگر تشخیص داد؟ تست سختی پلیمرها کدام است؟ روش انجام سختی سنج Shore A (شور اِی) و سختی سنج Shore D (شور دی) چه تفاوتی با هم دارد؟
تعیین میزان سختی مواد یکی از مواردی است که در کنترل کیفیت کفپوشهای رزینی، سنجیده میشود. سختی یکی از خواص مکانیکی اصلی مواد برای سنجش مقاومت در برابر فرورفتگی، خراش یا نیروهای فشاری است. روشها و دستگاههای مختلفی برای تعیین کمیت سختی یک ماده وجود دارد.
از جمله روشهای آزمون سختی میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
•سختی سنجی مدادی
• سختی سنجی راکول
• سختی سنج شور
• سختی سنجی پاندولی
تست سختی Shore
انتخاب روش سنجش سختی از میان روشهای فوق، وابسته به درجهی سختی و کاربری نهایی ماده است.
به عنوان مثال تست سختی سنجی مدادی و سختی سنجی پاندولی دو تست مرسوم در زمینهی پوششها هستند. در حالی که سختی سنجی شوv و راکول بیشتر در خصوص متریال مهندسی که تحت تنشهای بالاتر هستند و دارای استحکام و سختی بالاتری هستند کاربری دارد. شرایط انجام آزمون و شکل نمونه نیز در هر روش متفاوت است.
رایجترین تست سختی کفپوش اپوکسی Shore Durometer است. این آزمون میزان فرورفتگی یک ماده در هنگام اعمال فشار استاندارد شده را اندازه گیری میکند.
این آزمایش عمق فرورفتگی دندانه را در مواد اندازه گیری میکند. فرورفتگی توسط یک فنر با مشخصات مشخص بارگذاری میشود. هرچه سختی ماده مورد آزمایش بیشتر باشد، عمق فرورفتگی کمتر است.
طیف وسیعی از مقیاسهای مختلف Shore به دلیل تنوع در اشکال فرورفتگی و ویژگیهای فنر ایجاد شده است.
شناخته شدهترین مقیاسهای این آزمون Shore A و Shore D هستند.
تست مقاومت سختی مواد اولیه کفپوش اپوکسی براساس استاندارد ASTM D2240 انجام میشود.
*قبل از اطلاع از روش انجام تست سختی Shore خوب است بدانید:
1. کفپوش رزینی اپوکسی، دو جزئی شامل هاردنر و پایه رزینی است که به نسبت معینی با هم مخلوط و روی سطح اجرا میشود. تقریباً پس از یک روز سطح کفپوش بطور کامل خشک میشود، ولی بین 3 تا 7 روز طول میکشد تا به نهایت سختی خود برسد. به همین دلیل معمولاً گفته میشود طی هفتهی اول بعد از اجرای کفپوش از اعمال نیروی مکانیکی بالا روی آن خودداری کنید. |
2. برای انجام تست سختی Shore باید از پخت کامل نمونه و اجرای روی یک سطح کاملاً صاف و تراز شده اطمینان یابیم. |
3. دستگاه سختی shore شامل یک فرورفتگی فنری است که معیاری از انعطاف پذیری ماده است و در مقیاس 0 تا 100 اندازه گیری میشود. هرچه این مقیاس بالاتر باشد سختی ماده بیشتر است. |
4. برای اندازه گیری سختی پلاستیکهای سختتر مانند اپوکسی از دیورمتر Shore D برای اندازهگیری سختی پلاستیکهای نرمتر مانند پلی یورتان از دیورمتر نوع Shore A استفاده میشود. |
روش انجام آزمون سختی Shore
1. ضخامت نمونه برای انجام آزمون سختی سنج مطابق استاندارد ASTM باید حداقل 6 میلیمتر باشد. سطح نمونه کاملا صاف به طوری که در محلی که سوزن شاخص سختی شور قرار گرفت حداقل شعاع 6 میلیمتری اطراف آن مسطح باشد. |
2. برای اندازه گیری سختی نمونه روی سطح افقی سخت دستگاه که برای این کار تعبیه شده است قرار داده میشود. سختی سنج در موقعیت عمودی به طوری که از لبههای آزمونه حداقل 9 میلیمتر فاصله داشته باشد قرار داده میشود. پایه فشار دهنده به سرعت ولی بدون آنکه ضربه ای وارد کند بالا برده میشود تا شاخص (سوزن سختی شور) بر روی نمونه قرار گیرد و فشار کافی اعمال شود. |
3. پس از 15 ثانیه عدد سختی شور نمونه را بخوانید. بسته به مشخصات فنی یا استاندارد ویژگی محصول میتوان عدد سختی لحظهای را نیز 1 ثانیه پس از تماس کامل و ایجاد فشار مناسب خوانده شود. |
4. باید 5 اندازهگیری مختلف که فاصله آنها از هم حداقل 6 میلیمتر باشد انجام دهید و میانگین آنها را گزارش دهید. |
5. برای ایجاد فشار کافی در انجام آزمون در آزمون سختی سنج شور A اعمال وزنه 1 کیلوگرمی و در سختی سنج شور D، وزنه 5 کیلوگرمی توصیه میشود. |
سایر تستهای کنترل کیفیت کفپوش اپوکسی: